Bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật là hành vi xâm phạm đến quyền tự do thân thể của con người, quyền công dân cũng như xâm phạm đến sức khỏe và tính mạng của con người được Hiến pháp và pháp luật bảo vệ. Vậy như thế nào là bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật. Mức hình phạt cho tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật? - VietLawyer sẽ giải đáp các thắc mắc của bạn qua bài viết dưới đây.
1. Thế nào là bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật?
Bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật được hiểu là hành vi ngăn cản, tước đoạt sự tự do dịch chuyển thân thể của người khác trái với quy định của pháp luật. Cụ thể như sau:
- Bắt người trái pháp luật là hành vi bắt, khống chế người khác mà không có lệnh của người có thẩm quyền, không thuộc trường hợp phạm tội quả tang, không thuộc trường hợp bắt người có lệnh truy nã hoặc có lệnh bắt người nhưng thực hiện không đúng quy trình, thủ tục. Việc khống chế có thể được thể hiện ở hành vi dùng vũ lực hoặc các biện pháp khác như: trói, còng tay, bỏ thuốc,...
- Giữ người trái pháp luật là hành vi ra lệnh tạm giữ người khác không đúng với quy định của phát luật; giữ người khi không có lệnh của người có thẩm quyền, khiến cho người đó không thể ra ngoài sự kiểm soát của người phạm tội.
- Giam người trái pháp luật là hành vi nhốt người khác vào một nơi trong thời gian nhất định khiến cho người bị nhốt cách ly khỏi xã hội, không thể rời khỏi nơi bị nhốt.
2. Dấu hiệu của tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật
- Mặt khách quan: Tội phạm thực hiện hành vi với 3 dạng: bắt, giữ hoặc giam người với bản chất là để cản trở, hạn chế hoặc tước đoạt quyền tự do thân thể của người khác. Chủ thể tội phạm có thể thực hiện tất cả 3 hành vi trên hoặc cũng có thể chỉ thực hiện một hoặc hai trong số đó thì vẫn phạm tội này và bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 157 BLHS 2015.
- Mặt chủ quan: Người phạm tội thực hiện tội này với lỗi cố ý. Dấu hiệu động cơ, mục đích không phải là dấu hiệu bắt buộc để định tội.
- Khách thể: Tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật xâm phạm quyền tự do thân thể của con người.
- Chủ thể: Bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ 16 tuổi trở lên đều có thể trở thành chủ thể của tội phạm này. Trừ trường hợp chủ thể cố tình làm sai lệch sự đúng đắn của hoạt động tố tụng hoặc thi hành án nên đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để thực hiện hành vi nói trên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình thì không phạm Tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật mà phạm Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn giam, giữ người trái pháp luật theo quy định tại Điều 377 BLHS 2015.
3. Mức hình phạt của Tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật
Người nào phạm tội này bị truy tố theo Điều 157 BLHS 2015, cụ thể như sau:
“ Điều 157. Tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật
1. Người nào bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 377 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
c) Đối với người thi hành công vụ;
d) Phạm tội 02 lần trở lên;
đ) Đối với 02 người trở lên;
e) Đối với người dưới 18 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu hoặc người không có khả năng tự vệ;
g) Làm cho gia đình người bị giam, giữ lâm vào tình trạng khó khăn, quẫn bách;
h) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của người bị bắt, giữ, giam trái pháp luật từ 11% đến 45%.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm:
a) Làm người bị bắt, giữ, giam trái pháp luật chết hoặc tự sát;
b) Tra tấn, đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục phẩm giá nạn nhân;
c) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của người bị bắt, giữ, giam trái pháp luật 46% trở lên.
4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm. ”
Như vậy, người nào sử dụng hành vi ngăn cản, tước đoạt sự tự do dịch chuyển thân thể của người khác trái với quy định pháp luật có thể bị phạt tù lên tới 12 năm và bị cấm đảm nhận chức vụ nhất định đến 05 năm.
Trên đây là chia sẻ của Công ty Luật VietLawyer. Với kinh nghiệm nhiều năm trong mọi lĩnh vực pháp lý, nếu khách hàng có nhu cầu tư vấn các vấn đề liên quan đến Hình sự và các vấn đề pháp lý khác, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua website: https://vietlawyer.vn/ để được tư vấn và giải đáp thắc mắc.
